Badanie mpMR jest badaniem obrazowym wykonywanym w rezonansie magnetycznym, w poszukiwaniu schorzeń w obrębie stercza, a szczególnie raka. Poprzez ocenę typowych cech tych schorzeń widocznych w różnych rodzajów obrazów o różnych parametrach (T1 i T2 zależnych, obrazów dyfuzyjnych, map ADC, obrazów ze wzmocnieniem kontrastowym – stąd nazwa mpMR – multiparametryczny rezonans magnetyczny) zwiększa się szansę wykrycia zmian.

Badanie mpMR stercza umożliwia:

– określenie lokalizacji guza lub guzów,

– określenie zakresu objętości guza/guzów,

– ocenę ewentualnego przekroczenia granicy torebki stercza,

– ocenę stopnia zaawansowania nowotworu (staging),

– określenie cech złośliwości guza, co ma krytyczne znaczenie przy precyzyjnym planowaniu biopsji.

Najczęstszymi wskazaniami do wykonania badania mpMR gruczołu krokowego są:

1.     Stan po ujemnej biopsji tradycyjnej (mappingowej) gruczołu krokowego u pacjenta z podwyższonym ryzykiem raka gruczołu krokowego (wzrost PSA, obciążający wywiad rodzinny).

2.     Stan po wielu ujemnych biopsjach gruczołu krokowego przy wysokim ryzyku raka gruczołu krokowego.

3.     Osoby z rozpoznanym rakiem prostaty w celu określenia stopnia zaawansowania regionalnego (np. przekraczanie granic narządu, zajęcie węzłów chłonnych).

4.     Pacjenci po leczeniu, u których stwierdzono wznowę biochemiczną (ponowny wzrost stężenia PSA w surowicy).

Warto rozważyć wykonanie badania mpMR również:

1. Przed pierwszą biopsją gruczołu krokowego celem potwierdzenia ewentualnej obecności zmiany złośliwej oraz precyzyjnego określenia jej lokalizacji.
2. W przypadku różnicowania zmian zapalnych i nowotworowych u pacjentów z niejasnym obrazem klinicznym (wahania poziomu PSA).
3. U pacjentów w tzw. aktywnej kontroli z granicznym lub niejednoznacznym wynikiem biopsji.

Badanie mpMR stercza jest badaniem całkowicie bezbolesnym. Jedyną niedogodnością jest wkłucie dożylne (założenie venflonu) do żyły w zgięciu łokciowym. Samo badanie odbywa się w aparacie MR w pozycji leżącej na plecach. Jakość uzyskanych obrazów jest wrażliwa na zakłócenia ruchowe, dlatego bardzo ważne jest, aby pacjent przebywał w bezruchu w czasie badania trwającego 45-60 minut. W trakcie badania, dożylnie podawana jest niewielka objętość (zwykle 10-20 ml) specjalnej substancji (paramagnetycznego środka kontrastowego) poprawiającej widoczność ewentualnych zmian.

Uzyskane w ten sposób obrazy są następnie oceniane przez lekarza radiologa, który na sporządzonym trójwymiarowym modelu stercza zaznacza obszary o nietypowym charakterze lub podejrzane o obecność procesu nowotworowego. Służą one potem urologowi do połączenia – fuzji – z obrazami USG i wyznaczenia miejsc z których będą pobierane wycinki w czasie biopsji fuzyjnej mpMR/USG.

Przed badaniem mpMR zalecane jest unikanie czynników mogących nasilić ruchy perystaltyczne jelit, czyli powstrzymanie się od palenia, spożycia kawy czy posiłku na dwie godziny przed planowanym badaniem.

Ponadto, w celu ograniczenia zalegania gazu w jelitach należy zastosować odpowiedni środek na przykład Espumisan (zalecana dawka to 2 kapsułki, 3 razy na dobę w dzień poprzedzający badanie, oraz 2 kapsułki produktu rano, na czczo, w dniu badania).

Badanie mpMR jest tak ważne, ponieważ jedynie w oparciu o potwierdzenie obecności raka stercza w badaniu histopatologicznym można szybko wdrożyć odpowiadanie leczenie. Nieskuteczna biopsja jest istotnym problemem dla wielu pacjentów z podejrzeniem raka gruczołu krokowego.

Rak prostaty często ma średnicę nie większą niż 5mm. Dlatego też, nakłucie tak małego ogniska nowotworowego w trakcie biopsji mapingowej (tradycyjnej) jest mało prawdopodobne. Skuteczność takich biopsji ocenia się według różnych autorów na poziomie 25-40%. Według rekomendacji PTU pacjent już po pierwszej nieudanej biopsji kwalifikuje się do badania mpMR gruczołu krokowego.

Biopsję należy wykonać, gdy w badaniu mpMR stwierdzone są zmiany sugerujące ponadprzeciętne prawdopodobieństwo wystąpienia raka stercza, oceniane według wytycznych PI-RADS – wartości Pi-RADS 4-5. W przypadku wyniku PI-RADS 3 obraz jest niejednoznaczny, najczęściej weryfikowany w biopsji.

Więcej na temat biopsji fuzyjnej dowiesz się tutaj.